کتاب شناسی تحلیلی آثار استاد باریشماز به کوشش آقای ودود دوستی
کتاب : چاغیریلمامیش قوناق لار
«چاغیریلمامیش قوناق لار» که دومین کتاب شعر استاد حیدر عباسی است، با مقدمه ای از استاد یحیی شیدا در سال 1364 به همت انتشارات لاله تبریز در 71 صفحه به چاپ رسیده است.
این کتاب که منظومه ای داستانی و سمبولیک است، در قالب سربست به وزن هجایی (4+4+...) سروده شده است. موضوع اساسی این کتاب استعمار است که با ورود به سرزمین های عقب مانده، به چپاول ثروت های مادی و معنوی آن ها پرداخته، آن ها را از هرگونه پیشرفت باز می دارد. «یارماچی»، حاکم دیار ستم، دو پسر به نام های «یارقان» و «اوچروم» دارد که از دیار خود در آن سوی کره ی زمین به این سو می آیند. فاصله این دو دیار به قدری زیاد است که در آن واحد، در یکی شب و در یکی روز است. روزی اوچروم در پشت یکی از دیوها به گشت و گذار در آسمان می پردازد و در سر راه خود به دیاری زیبا و سرسبز می رسد که نمی تواند دل از آنجا برکند. او گروهی از دختران را بر سر چشمه ای می بیند و در میان آن ها دل به «آی تکین» می بازد و در راه بازگشت به خانه، گزارش سیاحت خود را با پدرش -یارماچی- در میان می نهد. یارماچی از شنیدن زیبایی های آن سرزمین به وجد می آید و اطرافیان خود را جمع می کند و از آن ها می خواهد که او را راهنمایی کنند که چگونه به آن دیار برود و با در اختیار گرفتن آن جا به یافتن داروی درد خود نایل شود. آن ها به او توصیه می کنند که ضمن خیرخواه مهربان جلوه دادن خود با لطایف الحیل به پراکندن تخم نفاق در میان بزرگان آن دیار بپردازد و با خواستگاری از «آی تکین»، برای «اوچروم» یا «یارقان»، اعتماد آن ها را جلب نماید. یارماچی و پسران و اطرافیانش در نهایت با مهمان خواندن خود به آن دیار می روند و با احتیاط و دور اندیشی تمام، جای پایی برای خود باز می کنند و رفته رفته به غارت و تاراج پرداخته، دار و ندار آن ها را از آن خود می کنند و ... .
«چاغیریلمامیش قوناق لار» در سال 1383 به همت انتشارات اوحدی به چاپ دوم رسید. استاد باریشماز مقدمه ای منظوم بر این چاپ نوشته و در آن جا به تاثیرپذیری خود از بولود قاراچورلو متخلص به «سهند» اشاره کرده است. وی قید کرده است که نام این منظومه را نیز از مقدمه ی سهند بر بخش منظومه ی «تپه گؤز»در مجموعه ی «سازیمین سؤزو» وام گرفته است.
برگرفته از کتاب «من اؤزگه دیر، اونوت منی»
به کوشش ودود دوستی
انتشارات دانشگاه مراغه